دوره 9، شماره 16، 1403، صفحات 77 - 95

نویسندگان : علی‌اکبر خوشگفتار مقدم* ¹ ، سمانه احمدحسینی ²

چکیده :
پژوهش حاضر با هدف مدل‌یابی معادلات ساختاری اضطراب، افسردگی و مشکلات یادگیری با میانجی‌گری رفتار خشونت‌آمیز در دانش‌آموزان دختر متوسطه دوم شهر خرم‌آباد انجام شد. پژوهش از نظر هدف، کاربردی؛ از نظر روش جمع‌آوری داده‌ها، توصیفی؛ و از نظر ماهیت، کمی بود. جامعه آماری، شامل دانش‌آموزان مدارس متوسطه دوم دخترانه شهر خرم‌آباد در سال تحصیلی 1403-1402 به تعداد 4987 نفر بود. روش نمونه‌گیری، به‌صورت نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چند مرحله‌ای بود. حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان (1970)، به تعداد 357 نفر بود. ابزار جمع‌آوری داده‌ها،. پرسشنامه‌های اضطراب تحصیلی فلیپس (1978)، افسردگی بک (1978)، مشکلات یادگیری ویلکات و همکاران (2011) و پرخاشگری باس و پری (1992) بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها، از آزمون ضریب همبستگی گشاوری پیرسون، رگرسیون چند متغیره و مدل‌یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد، رابطه بین اضطراب، افسردگی، مشکلات یادگیری و رفتار خشونت‌آمیز دانش‌آموزان، به‌طور مثبت معنی‌دار بود. رفتار خشونت آمیز دانش‌آموزان، نیز از طریق اضطراب، افسردگی و مشکلات یادگیری قابل پیش‌بینی بود. به‌علاوه، نقش رفتار خشونت‌آمیز در رابطه بین اضطراب، افسردگی، مشکلات یادگیری دانش‌آموزان مدارس دخترانه متوسطه دوم شهر خرم‌آباد، تأیید شد. رفتار خشونت‌آمیز به عنوان عامل میانجی، نقش مهمی در ارتباط بین اضطراب، افسردگی و مشکلات یادگیری دارد. برای مداخله مؤثر در مشکلات یادگیری، باید به عوامل روان‌شناختی و رفتاری که می‌توانند بر این فرآیندها تأثیر بگذارند، توجه شود. مداخلات آموزشی و روان‌شناختی که به کاهش اضطراب و افسردگی و بهبود مهارت‌های اجتماعی و رفتاری دانش‌آموزان کمک می‌کنند، می‌توانند در بهبود عملکرد تحصیلی آن‌ها مؤثر باشند.

کلمات کلیدی :
اضطراب، افسردگی، دانش‌آموزان، رفتار خشونت‌آمیز، مشکلات یادگیری